در این قسمت از سری مقالات آموزش برنامه نویسی درباره دسته بندی و کاربرد زبان‌های برنامه نویسی سخن می‌گوییم. در این مقاله شما می‌توانید با توجه به علاقه خود یکی از دسته بندی‌های برنامه نویسی را انتخاب کرده و در صدد پیشرفت در آن حوزه از برنامه نویسی قدم بردارید. لازم به ذکر است نیاز نیست که همه زبان‌های برنامه نویسی را یاد بگیریم. کسب مهارت فقط در یکی از دسته بندی‌ها کفایت می‌کند.

دسته بندی زبان‌های برنامه نویسی:

به طور کلی زبان‌های برنامه نویسی به چهار دسته کلی تقسیم بندی می‌شوند:

  • زبان‌های برنامه نویسی دسکتاپی (ویندوز - لینوکس -مکینتاش)
  • زبان‌های برنامه نویسی تحت وب (برنامه نویسی و طراحی سایت)
  • زبان‌های برنامه نویسی موبایلی (برنامه نویسی اندروید و ios)
  • زبان‌های برنامه نویسی چند منظوره

زبان‌های برنامه نویسی دسکتاپی (ویندوز - لینوکس -مکینتاش):

زبان‌های برنامه نویسی که به وسیله آن‌ها می‌توان برنامه‌های دسکتاپ تولید کرد. به طور مثال نرم افزار آفیس، نرم افزار فتوشاپ، نرم افزار حسابداری هلو و تمام نرم افزارها یا بازی‌های کامپیوتری که روی ویندوز شما نصب هستند حتی خود ویندوز نیز محصول چنین زبان‌های برنامه نویسی هستند. از معروف‌ترین زبان‌های برنامه نویسی دسکتاپ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • زبان برنامه نویسی سی (C)
  • زبان برنامه نویسی سی پلاس پلاس (++C)
  • زبان برنامه نویسی سی شارپ (#C)
  • زبان برنامه نویسی جاوا (Java)
  • زبان برنامه نویسی فاکس پرو (Fox Pro)
  • زبان برنامه نویسی ویژوال بیسیک (Visual Basic)
  • زبان برنامه نویسی پرل (Perl)
  • زبان برنامه نویسی دلفی (Delphi)
  • زبان برنامه نویسی پایتون (Python)
  • زبان برنامه نویسی روبی (Ruby)
  • زبان برنامه نویسی گولنگ (Golang)

نرم افزار ویندوز محصول برنامه نویسی به زبان C است. نرم افزار آفیس و فتوشاپ با زبان ++C نوشته شده است. نرم افزار هلو با زبان Dlephi نوشته شده است. نرم افزار نقشه کشی اتوکد در ابتدا با زبان C نوشته شده بود و بعدا کدهای ++C به آن اضافه شد. نرم افزار ویژوال استودیو که محصول شرکت مایکروسافت است و یک محیط توسعه یکپارچه (IDE) برای برنامه نویسی است با زبان قدرتمند #C نوشته شده است.

به طور کلی از معروف‌ترین زبان‌های برنامه نویسی دسکتاپ در ایران که کاربرد و بازار کار خوبی دارند می‌توان به زبان ++C و زبان #C اشاره کرد.

زبان‌های برنامه نویسی تحت وب (برنامه نویسی و طراحی سایت):

با استفاده از زبان‌های برنامه نویسی تحت وب می‌توان وبسایت‌های قدرتمندی نظیر موتور جستجوگر گوگل، شبکه اجتماعی فیس‌بوک، سیستم اشتراک ویدئوی یوتیوب یا آپارات، فروشگاه بزرگ آمازون، فروشگاه اینترنتی مانند دیجی‌کالا، رزرو بلیط، وبسایت آموزشی، علمی، خبری، اتوماسیون اداری و هر وبسایتی که در سطح اینترنت دیده‌اید طراحی و برنامه نویسی کرد.

زبان‌های برنامه نویسی وب، خود به دو دسته کلی زیر تقسیم بندی می‌شوند:

  1. زبان‌های سمت کاربر (Front-End)
  2. زبان‌های سمت سرور (Back-End)

برای آشنایی بیشتر، مقاله زیر را مطالعه کنید:

زبان‌های سمت کاربر (Front-End):

  • زبان نشانه گذاری اچ تی ام ال (HTML)
  • زبان نشانه گذاری سی اس اس (CSS)
  • زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت (JavaScript)

توجه: یادگیری هر سه نوع زبان برای برنامه نویسی سایت الزامی است.

زبان‌های سمت سرور (Back-End):

  • PHP
  • #C
  • Ruby
  • Java
  • Python
  • GoLang

توجه: یادگیری یکی از زبان‌های سمت سرور برای برنامه نویسی سایت کافی است.

از زبان‌های برنامه نویسی سمت سرور در ایران، PHP از محبوبیت بالایی برخوردار است. برای آشنایی بیشتر مقالات زیر را مطالعه کنید:

زبان‌های برنامه نویسی موبایلی (برنامه نویسی اندروید و ios):

با استفاده از زبان‌های برنامه نویسی موبایل، می‌توان اپلیکیشن یا نرم افزارهای کاربردی برای نسخه‌های اندروید و ios گوشی ها ساخت. برای مثال نرم افزار بازار، سیبچه و تمامی نرم افزارها و بازی‌هایی که داخل همین اپلیکیشن‌ها قرار دارند و روی موبایل شما نصب می‌شوند در این دسته بندی قرار می‌گیرند.

از معروف‌ترین زبان‌های برنامه نویسی موبایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد

  • Java
  • Kotlin
  • Swift
  • Objective-C
  • #C
  • Python
  • Ruby
  • Perl
  • Java Script

توجه: در ایران از معروف‌ترین زبان‌های برنامه نویسی برای ساخت اپلیکیشن و بازی‌های اندرویدی می‌توان به زبان جاوا و کاتلین اشاره کرد. و برای ساخت اپلیکیشن و بازی‌های ios می‌توان به زبان Swift اشاره کرد.

زبان‌های برنامه نویسی چند منظوره:

منظور از زبان‌های برنامه نویسی چند منظوره این است که در چند دسته بندی مختلف می‌توان برنامه نویسی کرد. برای مثال با زبان سی شارپ هم می‌توان برنامه‌های ویندوزی، اندرویدی و ios ساخت و هم وبسایت طراحی کرد.

از معروف‌ترین زبان‌های برنامه نویسی چند منظوره می‌توان به هشت مورد زیر اشاره کرد:

  • زبان برنامه نویسی Java
  • زبان برنامه نویسی #C
  • زبان برنامه نویسی Python
  • زبان برنامه نویسی Scala
  • زبان برنامه نویسی Ruby
  • زبان برنامه نویسی GoLang
  • زبان برنامه نویسی C
  • زبان برنامه نویسی ++C