Full Stack چیست و به چه کسی فول استک دولوپر می‌گویند؟❤️
Full Stack چیست؟ به چه کسی برنامه نویس فول استک می‌گویند؟ ممکن است شما نیز اصطلاحات برنامه نویسی مانند فرانت اند، بک اند و فول استک (Full Stack) را شنیده باشید. فرانت اند و بک اند در کنار هم فول استک را تشکیل می‌دهد. پس دانش یک فرانت اند دولوپر که کارهای ظاهر سایت را انجام می‌دهد و دانش بک اند دولوپر که سمت سرور سایت را کدنویسی می‌کند در مجموع یک فول استک دولوپر (Full-Stack Developer) را تشکیل می‌دهد. در مقالات قبلی با فرانت اند و بک اند آشنا شدیم. در این مقاله از آموزش برنامه نویسی دولوپر شو، با توسعه‌دهنده فول استک آشنا خواهیم شد.
موضوعاتی که در این مقاله یاد خواهیم گرفت:
- فول استک چیست؟ (Full Stack)
- برنامه نویس فول استک کیست؟ (Full-Stack Developer)
- فرمول Full Stack Developer
- مثال ساده برای اینکه بدانیم فول استک چیست؟
- زبان‌های برنامه نویسی و تکنولوژی‌های مورد نیاز برای برنامه نویس فول استک (Full-stack Development Language)
- مزایای Full-Stack Developer چیست؟
- معایب Full-Stack Developer چیست؟
- آیا برنامه نویس فول استک واقعی داریم؟
- چرا باید فول استک دولوپر شویم؟
- چرا نباید فول استک دولوپر شویم؟
- مهارت‌های یک برنامه نویس فول استک چیست؟
- برای تبدیل شدن به برنامه نویس Full Stack چقدر زمان نیاز است؟
- میزان حقوق و درآمد توسعه‌دهندگان فول استک چقدر است؟
- مسیر فول استک دولوپر چیست؟
فول استک چیست؟ (Full Stack)
برای اینکه بدانیم فول استک (Full Stack) چیست؟ ابتدا باید بدانیم که فرانت اند و بک اند چیست؟ به‌طور خلاصه فرانت اند به ظاهر سایت که در مرورگر قابل مشاهده است مانند قالب سایت، دکمه‌ها، فرم‌ها، جداول، متن‌ها و... گویند. بک اند نیز به کدهای منطقی و شرطی که در مرورگر قابل مشاهده نیست مانند نحوه ذخیره کردن اطلاعات ثبت‌نام یا چک کردن ورود به سایت و... را گویند. که در مقالات زیر به‌طور کامل آن‌ها را بررسی کردیم:
فول استک ترکیبی از فرانت اند و بک اند است. یعنی هم ظاهر سایت (Client Side) و هم کدهای سمت سرور سایت (Server Side) است.
برنامه نویس فول استک کیست؟ (Full-Stack Developer)
در قسمت قبل دانستیم که اصطلاح فول استک چیست؟ در این قسمت با برنامه نویس فول استک آشنا می‌شویم. برنامه نویس فول استک یا فول استک دولوپر (Full-stack Developer)، دانش فرانت اند سایت و بک اند سایت را دارد. یعنی می‌تواند هم برای فرانت اند سایت کدنویسی کند و هم کدهای سمت سرور را توسعه دهد.
در حوزه برنامه نویسی وب، توسعه‌دهندگانی هستند که هم ظاهر سایت (Front-End) را کدنویسی می‌کنند و هم سمت سرور یا منطق سایت (Back-End) را کدنویسی می‌کنند. در واقع این برنامه نویسان به تنهایی می‌توانند یک پروژه‌ی نسبتا بزرگ را به تنهایی برنامه نویسی کنند. به این افراد برنامه نویس Full Stack یا فول استک دولوپر می‌گویند.
فرمول Full Stack Developer
Front-End Developer + Back-End Developer = Full-Stack Developer
مثال ساده برای اینکه بدانیم فول استک چیست؟
برای اینکه بدانیم فول استک (Full Stack) چیست؟ یک مثال ساده می‌زنیم تا بهتر متوجه این قضیه شوید. فرض کنید می‌خواهیم یک سایت فروشگاهی درست کنیم. ظاهر این فروشگاه که در مرورگر قابل مشاهده است، مانند قالب، محصولات، توضیحات محصول، سید خرید، دکمه پرداخت آنلاین، منوها، دسته‌بندی‌ها، متن‌ها، تصاویر، مقایسه محصول، قیمت محصول و تمام آن چیزی که در یک صفحه فروشگاهی می‌بینید، مربوط به فرانت اند است.
برای خرید یک محصول ابتدا باید در سایت ثبت‌نام کنید. فرم ثبت‌نام که در آن اطلاعات خود مانند نام، ایمیل، شماره موبایل و... را وارد می‌کنید، مربوط به فرانت اند سایت است و در مرورگر قابل مشاهده است. وقتی اطلاعات را وارد می‌کنید و روی دکمه ثبت‌نام کلیک می‌کنید، کدهایی در سمت سرور وجود دارند که ایمیل و شماره موبایل شما را چک می‌کنند تا در پایگاه داده قبلا ثبت نشده باشد. اگر ثبت شده بود، با پیغام «شما قبلا ثبت‌نام کرده‌اید» مواجه خواهید شد، در غیر این صورت با پیغام «شما با موفقیت ثبت‌نام کردید» روبرو می‌شوید.
این عملیات چک کردن را شما مشاهده نمی‌کنید و مربوط به بک اند می‌باشد اما پیغامی که در نتیجه‌ی این چک کردن است، مربوط به فرانت اند سایت است. تمام این عملیات فرانت اند و بک اند در کنار هم یک سایت کامل را تشکیل می‌دهد که به آن فول استک می‌گویند. و برنامه نویسی که هم قسمت فرانت اند و هم قسمت بک اند را کدنویسی می‌کد، برنامه نویس Full Stack یا فول استک دولوپر (Full Stack Developer) نام دارد که به معنای توسعه‌دهنده فول استک است.
زبان‌های برنامه نویسی و تکنولوژی‌های مورد نیاز برای برنامه نویس فول استک (Full-stack Development Language)
| نام تکنولوژی | نوع تکنولوژی |
| HTML | زبان نشانه‌گذاری |
| CSS | زبان استایل‌دهی |
| بوت استرپ | فریمورک CSS |
| تیلویند | فریمورک CSS |
| جاوا اسکریپت | زبان برنامه نویسی فرانت اند و بک اند |
| React | کتابخانه جاوا اسکریپت |
| Vue.js | فریمورک جاوا اسکریپت |
| Angular | فریمورک جاوا اسکریپت |
| Next.js | فریمورک React |
| Nuxt.js | فریمورک Vue.js |
| Universal | فریمورک Angular |
| Database | پایگاه داده برای ذخیره اطلاعات |
| PHP | زبان برنامه نویسی برای بک اند |
| سی شارپ | زبان برنامه نویسی برای بک اند |
| پایتون | زبان برنامه نویسی برای بک اند |
| جاوا | زبان برنامه نویسی برای بک اند |
| Golang | زبان برنامه نویسی برای بک اند |
| لاراول | فریمورک بک اند برای PHP |
| ASP دات نت کور | فریمورک بک اند برای سی شارپ |
| جنگو | فریمورک بک اند برای پایتون |
| اسپرینگ | فریمورک بک اند برای جاوا |
| نود جی اس | حیط توسعه بک اند برای جاوا اسکریپت |
| Beego | فریمورک بک اند برای Golang |
| گیت و گیت‌هاب | ورژن کنترل و ذخیره کدها |
یادگیری همه‌ی مهارت‌های بالا برای برنامه نویس فول استک نیاز نیست. برای آشنایی بیشتر و ترتیب یادگیری تکنولوژی‌های بالا، در انتهای مقاله، مسیر فول استک دولوپر را دنبال کنید.
مزایای Full-Stack Developer چیست؟
در قسمت‌های قبل دانستیم که فول استک چیست و فول استک دولوپر کیست؟ در این قسمت به مزایای برنامه نویس فول استک دولوپر می‌پردازیم:
- برنامه نویس فول استک می‌تواند به تمام تکنیک‌ها و روش‌های موجود در یک پروژه تسلط کامل داشته باشید.
- فول استک دولوپر می‌تواند نمونه اولیه‌ی برنامه را سریع و راحت بسازد.
- برنامه نویس Full Stack می‌تواند به سایر برنامه نویسان فرانت اند و بک اند کمک کند.
- برنامه نویس فول استک هزینه‌ی پروژه را پایین می‌آورد چون به تنهایی می‌تواند کار سایر افراد را انجام دهد.
- یک Full Stack Developer می‌تواند زمان استفاده از ارتباطات تیمی را کاهش دهد.
- برنامه نویس فول استک می‌تواند بر اساس نیاز پروژه بین توسعه بک‌اند و فرانت‌اند سوئیچ کند و در آن قسمت به توسعه بپردازد.
- موقعیت‌های شغلی زیادی برای برنامه نویس فول استک وجود دارد.
- یک فول استک دولوپر می‌تواند درآمد خوبی نسبت به بقیه داشته باشد چون دارای مهارت‌های زیادی است.
- و…
معایب Full-Stack Developer چیست؟
در ادامه مقاله فول استک (Full Stack) چیست و Full Stack Developer چه کسی است؟ به معایب برنامه نویس فول استک دولوپر می‌پردازیم:
- برنامه نویسان فول استک اغلب در استارتاپ‌های کوچک و نوپا مشغول به کار هستند و شرکت‌های بزرگ‌تر معمولا برنامه نویسان جدا برای فرانت‌اند و بکند سایت استخدام می‌کند تا کارها سریع‌تر انجام شود.
- فول استک دولوپرها کار فرانت اند و بک اند را انجام می‌دهند و حجم کاری آن‌ها بسیار بالا است.
- یک Full Stack Developer تکنولوژی و مهارت‌های زیادی دارد و آپدیت کردن دانش خود در همه‌ی این مهارت‌ها زمان و انرژی زیادی می‌طلبد.
- اغلب شرکت‌ها ترجیح می‌دهند به جای فول استک دولوپر، متخصصینی که در یک زمینه (فرانت‌اند یا بک‌اند) اطلاعات عمیقی دارند را استخدام کنند. چون یادگیری این همه مهارت در فول استک دولوپر ممکن است عمیق نباشد.
- یک توسعه‌دهنده فول استک نیاز به زمان بیشتری برای حرفه‌ای شدن دارد.
- برنامه نویسی به زبان‌های مختلف هنگام کار روی یک پروژه ممکن است زمان زیادی ببرد. بنابراین همیشه نمی‌توان به تنهایی روی یک پروژه فول استک کار کرد.
آیا برنامه نویس فول استک واقعی داریم؟
در ادامه مقاله Full Stack چیست، به این می‌پردازیم که آیا یک فول استک دولوپر واقعی داریم یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که ک فول استک دولوپر باید چندین مهارت مختلف داشته باشد که در ادامه مقاله به آن‌ها خواهیم پرداخت و صرفا با یادگیری تکنولوژی‌های فرانت اند و بک اند نمی‌توان برنامه نویس فول استک گفت.
این نکته را در نظر داشته باشید که Full Stack Developer شدن ممکن است دانش شما را در یک سمت (فرانت اند یا بک اند) سطحی کند. یعنی اگر یک شخص به‌طور کامل روی فرانت اند یا بک اند تمرکز کند، دانش عمیق‌تری نسبت به شخصی دارد که می‌خواهد فول استک دولوپر باشد اما تمرکز زیادی روی تکنولوژی‌های دو سمت ندارد و صرفا می‌خواهد از هر کدام کمی یاد بگیرد.
چرا باید فول استک دولوپر شویم؟
در ادامه مقاله فول استک دولوپر چیست، به این می‌پردازیم که چرا به فول استک دولوپر نیاز داریم؟ یا چرا باید فول استک دولوپر شویم؟ اگر تنها هستید و یا فریلنسر هستید و می‌خواهید صفر تا صد یک پروژه (فرانت اند و بک اند) را خودتان انجام دهید، باید مهارت‌های فول استک دولوپر را یاد بگیرید تا به تنهایی از پس پروژه بر بیایید.
چرا نباید فول استک دولوپر شویم؟
در ادامه Full Stack Developer چیست، باید ببینیم که چرا نباید فول استک دولوپر شویم؟ اگر می‌خواهید در یک شرکت اسخدام شوید، باید این نکته را بدانید که اکثر شرکت‌ها برنامه نویس فرانت اند و بک اند را جداگانه استخدام می‌کنند.
دلیل آن این است که هم کارها زودتر انجام شود و یک نفر به تنهایی آن را انجام ندهد و هم اینکه تمرکز یک شخص روی یک دانش عمیق‌تر باشد. ممکن است یک فول استک دولوپر در یک زمینه (فرانت اند یا بک اند) دانش سطحی‌تری نسبت به سطح دیگر داشته باشد. همچنین Full Stack Developer شدن به دانش، تجربه و زمان زیادی نیاز دارد.
مهارت‌های یک برنامه نویس فول استک چیست؟
در ادامه مقاله فول استک (Full Stack) چیست، باید به مهارت‌های یک برنامه نویس فول استک بپردازیم. یک فول استک دولوپر باید با مهارت‌های زیر را داشته باشد:
- کار با سرور، شبکه و هاستینگ (DevOps)
- تسلط کامل به دیتابیس و انواع آن
- توانایی کار با انواع APIها و مدیریت آن‌ها
- آشنایی با مباحث رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX)
- تسلط کامل به مباحث فرانت اند
- تسلط کامل به مباحث بک اند
- کنترل کیفیت کدها
- مباحث امنیت شبکه و راه‌های نفوذ به آن
- آشنایی با مباحث SEO (بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو)
- آشنایی با فناوری‌های ورژن کنترل مانند Git
- آشنایی با ماشین‌های مجازی مانند VirtualBox و VMware
- توانایی کار با وب‌سروها مانند Apache و Nginx
- توانایی کار با لینوکس و اسکریپت‌نویسی Shell در حد نیاز
- آشنایی با مفهوم اجایل
- توانایی کار با داکر
- تست و اشکال‌زدایی نرم‌افزار
- و...
برای تبدیل شدن به برنامه نویس Full Stack چقدر زمان نیاز است؟
در ادامه مقاله قول استک (Full Stack) چیست؟ باید ببینیم که مدت زمان لازم برای فول استک دولوپر شدن چقدر است؟ برای Full Stack Web Developer یا توسعه‌دهنده فول استک وب نمی‌توان زمان خاصی تعیین کرد و بستگی به میزان داشن و تجربه در طول پروژه‌های مختلف دارد اما اگر بخواهیم یک مدت زمان تقریبی نعیین کنیم، حداقل 8 سال زمان نیاز است.
میزان حقوق و درآمد توسعه‌دهندگان فول استک چقدر است؟
در ادامه مقاله فول استک دولوپر (Full Stack Developer) چیست؟ به بررسی حقوق و درآمد فول استک دولوپر می‌پردازیم. پس حقوق و درآمد یک فول استک دولوپر چقدر است؟ حقوق برنامه نویس فول استک بستگی به میزان تجربه، دانش و سنیور بودن آن دارد.
اما اگر بخواهیم یک بازه تعیین کنیم، حقوق برنامه نویس فول استک در ایران از 30 تا 60 میلیون تومان متغیر است. و حقوق برنامه نویس فول استک در آمریکا تا 150 هزار دلار در سال نیز می‌رسد.
مسیر فول استک دولوپر چیست؟
در انتهای مقاله فول استک دولوپر کیست؟ به نقشه راه فول استک دولوپر می‌پردازیم. برای اینکه بدانید به چه مهارت‌هایی برای تبدیل شدن به برنامه نویس فول استک نیاز دارید، مقاله زیر را حتما مطالعه کنید:
جمع‌بندی
فول استک چیست؟ در این مقاله به تعریف فول استک (Full Stack) و فول استک دولوپر (Full Stack Developer) پرداختیم. یک توسعه‌دهنده فول استک توانایی کار با فرانت اند و بک اند را دارد. برنامه نویس فول استک باید دانش و تجربه زیادی نسبت به سایر برنامه نویسان داشته باشد.