ریفکتورینگ کد چیست؟ | ریفکتور کد با مثال ساده❤️
ریفکتورینگ کد چیست؟ ریفکتورینگ (Refactoring) به معنی «بازسازی کد» است و یکی از اصطلاحات مهم در برنامه نویسی است که در دنیای کامپیوتر و نرم‌افزار اهمیت فراوانی دارد. ریفکتور کردن کد باعث می‌شود که نرم‌افزار یا برنامه قابل اطمینانی را توسعه دهیم و هزینه‌های توسعه برنامه را کاهش دهیم. بازسازی کد (Code Refactoring) باعث به وجود آمدن کدهای تمیز با قابلیت خوانایی بالا می‌شود. در این مقاله از آموزش برنامه نویسی، خواهیم دانست که منظور از ریفکتور کردن کد چیست؟ و اصول ریفکتورینگ کد در برنامه نویسی را بررسی خواهیم کرد.
موضوعاتی که در این مقاله بررسی خواهیم کرد:
- ریفکتورینگ کد چیست؟
- مثال برای ریفکتور کردن کد
- چرا به Code Refactoring نیاز داریم؟
- مزایای ریفکتور کد (Code Refactoring) چیست؟
- معایب ریفکتور کد (Code Refactoring) چیست؟
- چه زمانی باید کدهای خود را ریفکتور کنیم؟
- روش‌های ریفکتورینگ کد چیست؟
- معرفی کتاب برای آموزش ریفکتورینگ کد
- نظر بزرگان برنامه نویسی درباره ریفکتورینگ کد چیست؟
ریفکتورینگ کد چیست؟
ریفکتور کد چیست؟ در مهندسی نرم افزار، Code Refactoring به معنی «بازسازی کد» است و در اصطلاح یعنی تغییر ساختار کد موجود بدون تأثیر بر رفتار و عملکرد آن است. به زبان ساده، ریفکتور کد یعنی اینکه بتوانیم ساختار کد موجود تغییر دهیم، پیچیدگی آن را کم کرده و قابلیت خوانایی آن را افزایش دهیم، به‌طوری که عملکرد اصلی آن حفظ شود.
منظور از Refactor، دوباره نویسی کد نیست. بلکه تغییر کدهای موجود است. در ریفکتورینگ کد (Code Refactoring)، کدهای کثیف و پیچیده به کدهای تمیز، ساده، خوانا و قابل درک تغییر می‌یابد، اما عملکرد اصلی آن حفط می‌شود. برای مطالعه بیشتر درباره اصول کدنویسی تمیز، مقاله زیر را مطالعه کنید:
مثال برای ریفکتور کردن کد
در قسمت قبل داسنتیم که ریفکتورینگ کد چیست؟ در این قسمت ریفکتور کد را همراه با مثال توضیح می‌دهیم تا مطلب کاملا جا بیفتد. به کدهای جاوا اسکریپت زیر قبل و بعد از ریفکتورینگ کد دقت کنید:
قبل از ریفکتورینگ کد:
if (temperature > 32) {
// Do something if temperature is above freezing
}
بعد از ریفکتورینگ کد:
const int FREEZING_POINT = 32;
if (temperature > FREEZING_POINT) {
// Do something if temperature is above freezing
}
Refactoring کد برای نوشتن کدهای تمیزتر و خواناتر است. مقایسه عدد (32) و درجه حرارت (temperature)، در شرط بالا قبل از ریفکتورینگ کد، نامفهوم است. یعنی نمی‌دانیم که عدد 32 به چه معنی است. بعد از ریفکتورینگ کد، عدد 32 را وارد ثابت const می‌کنیم و نام آن FREEZING_POINT (نقطه انجماد) قرار می‌دهیم. حال از مقایسه شرط متوجه می‌شویم که «نقطه انجماد» و «درجه حرارت» را مقایسه کرده‌ایم. که مفهومی قابل درک و خواناتر است.
چرا به Code Refactoring نیاز داریم؟
ریفکتورینگ کد چیست؟ در قسمت بالا ریفکتور کد را با مثال ساده توضیح دادیم. در این قسمت به این می‌پردازیم که چرا به Refactoring کد نیاز داریم زیرا:
- اضافه کردن کدهای جدید را آسان‌تر می‌کند.
- کد موجود پس از بازسازی (Refactoring)، تمیزتر و خواناتر می‌شود.
- ریفکتور کد باعث ساده‌تر شدن کدها و کاهش پیچیدگی می‌شود و قابلیت درک آن را افزایش می‌دهد.
- کدنویسی لذت بخش‌تر می‌شود و توسعه آن در آینده سخت نمی‌شود.
مزایای ریفکتور کد (Code Refactoring) چیست؟
مزایای ریفکتور کد چیست؟ ریفکتورینگ کد می تواند مزایای مختلفی را به همراه داشته باشد که از جمله مزایای ریفکتور کد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده مجدد: ریفکتورینگ باعث می شود کد قابل استفاده مجدد باشد. یعنی یکبار کد را بنویسیم و در قسمت‌های مختلف از آن استفاده کنیم بدون اینکه آن را دوباره بنویسیم (اصل DRY یا Don't Repeat Yourself).
- استانداردنویسی: ریفکتور کردن، استاندارد کد را بهبود می بخشد.
- نگهداری کد: ریفکتورینگ کد، قابلیت نگهداری و مقیاس کد را آسان‌تر می‌کند.
- بهبود عملکرد: Refactoring، باعث بهبود عملکرد کد بدون تغییر رفتار آن می‌شود.
معایب ریفکتور کد (Code Refactoring) چیست؟
ریفکتور کد علاوه بر مزایایی که دارد، یک سری چالش‌هایی نیز به همراه دارد. از جمله معایب ریفکتور کد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- این کار وقت گیر است: زمانی که ریفکتور کردن کد را شروع می‌کنید، نمی‌دانید چقدر طول می‌کشد. به‌علاوه، نمی‌دانید برای تغییر کد از کجا شروع کنید و این عدم قطعیت ممکن است مدتی طول بکشد.
- تست مجدد: ریفکتورینگ ممکن است برنامه نویس را به بازنویسی برخی از تست‌ها و اطمینان از موفقیت آن‌ها وادار کند.
- سازگاری به عقب: کد همچنان باید با نسخه قدیمی کد موجود کار کند.
- عامل ترس: برخی از برنامه نویسان ممکن است از تغییر ساختار کد، ترس داشته باشند. دلایل این ترس می‌تواند بهم ریختن عملکرد کدها و زمان لازم برای بازنویسی برخی از تست‌ها باشد.
- عدم تمایل: همه مهندسان نرم‌افزار مزایای تغییر ساختار کد را نمی‌بینند (باور غلط هرگز به کدی که کار می‌کند دست نزنید) Robert C. Martin در این باره می‌گوید که صرفاً کار کردن کد به تنهایی کافی نیست.
چه زمانی باید کدهای خود را ریفکتور کنیم؟
در ادامه مقاله ریفکتور کد چیست؟ به این می‌پردازیم که چه زمانی باید کدهای خود را ریفکتور کنیم؟
ریفکتورینگ کد بر اساس 3 قانون
- اولین باری که کد می‌نویسید، فقط آن را انجام دهید، حتی اگر با کد کثیف باشد. بنابراین نرم‌افزار در صورت نیاز کار می‌کند.
- بار دوم که تغییری مشابه را انجام می‌دهید، می‌توانید آن را کمی بهتر کنید. بنابراین ممکن است سریع‌تر عمل کنید، اما کد هنوز کاملاً تمیز نخواهد بود.
- وقتی برای سومین بار با این تغییر مواجه شدید، شروع به بازسازی کد (Refactoring) کنید.
ریفکتور در حین بازبینی کد
سعی کنید یک بررسی دو نفره انجام دهید تا بتوانید کدهای پیچیده را پیدا کنید و سپس سعی کنید کدهای خود را ساده‌تر و بهینه‌تر کنید.
ریفکتور در فواصل منظم برنامه ریزی شده
این به این معنی نیست که یک روز کامل را به آن اختصاص دهید، بلکه آن را به روتین خود اضافه کنید مثلا ساعت آخر یک روز کاری را صرف ریفکتور کردن کد کنید.
روش‌های ریفکتورینگ کد چیست؟
در ادامه مقاله ریفکتور کد چیست؟ به روش‌های ریفکتورینگ کد می‌پردازیم. برای ریفکتور کردن کد روش‌های زیادی وجود دارد. برخی از روش‌های ریفکتور کردن کد عبارت‌اند از:
- تغییر نام (Rename)
- تجزیه متد (Extract Method)
- ادغام متد (Inline Method)
- تجمیع شرایط (Consolidate Conditional Expression)
- جداسازی کلاس (Extract Class)
- تجزیه کلاس (Extract Interface)
- حذف پارامترهای بی‌استفاده (Remove Unused Parameters)
- جداسازی وظایف (Separation of Concerns)
- استفاده از الگوهای طراحی (Design Patterns)
- تمیزی کد (Clean Code)
- ترتیب پارامترها را تغییر دهید (Change Method Signature)
- استفاده از لامبدا (Lambda Expressions)
- تبدیل شی‌گرا به تابع‌گرا (Object to Function Transformation)
- استفاده از ارث بری (Inheritance)
- تجزیه شرایط (Decompose Conditionals)
- حذف کدهای تکراری (Remove Code Duplication)
- اصلاح نام‌گذاری (Fix Naming)
- تقسیم کلاس (Split Class)
- تجزیه پارامترها (Split Parameters)
- تبدیل تابع به متد (Function to Method Conversion)
- رعایت اصول SOLID
- و...
معرفی کتاب برای آموزش ریفکتورینگ کد
در ادامه مقاله ریفکتورینگ کد چیست؟ به معرفی یک کتاب برای آموزش ریفکتورینگ کد می‌پردازیم. کتاب «ریفکتورینگ: بهبود طراحی کد موجود» یا «Refactoring: Improving the Design of Existing Code» نوشته مارتین فاولر (Martin Fowler) و همکارانش، به ویژه کنت بک (Kent Beck)، منبعی مهم و معروف در زمینه ریفکتورینگ کد است. این کتاب در واقع به عنوان یک راهنمای جامع برای انجام ریفکتورینگ در پروژه‌های نرم‌افزاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در این کتاب، مفاهیم، اصول و تکنیک‌های ریفکتورینگ کد بررسی می‌شوند و به شما کمک می‌کنند تا بتوانید کدهای موجود را بهبود داده و طراحی بهتری برای آن‌ها ایجاد کنید. از طریق مثال‌ها و مطالب عملی، به شما نشان می‌دهد که چگونه با استفاده از ریفکتورینگ کد می‌توانید کد را خواناتر، قابل نگهداری‌تر و قابل توسعه‌تر کنید.
در بخش اول کتاب، مفاهیم پایه‌ای مانند تعریف ریفکتورینگ، اهمیت آن و روش‌هایی برای شناسایی قسمت‌های قابل ریفکتور کد مورد بررسی قرار می‌گیرند. سپس، در بخش‌های بعدی، تکنیک‌های مختلف ریفکتورینگ بر اساس الگوهای طراحی مختلف مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرند. به طور کلی، این کتاب بیش از 70 الگوی ریفکتورینگ را پوشش می‌دهد که به شما در بهبود کدها و بهبود طراحی نرم‌افزار کمک می‌کند.
نظر بزرگان برنامه نویسی درباره ریفکتورینگ کد چیست؟
در انتهای مقاله ریفکتور کد چیست؟ به سخن بزرگان برنامه نویسی درباره ریفکتورینگ (Refactoring) می‌پردازیم.
نظر مارتین فولر (Martin Fowler) درباره ریفکتور کد چیست؟
هر احمقی می‌تواند کدی بنویسد که کامپیوتر آن را بفهمد. برنامه نویسان خوب کدی را می‌نویسند که انسان بتواند آن را درک کند.
نظر رابرت سی مارتین (Robert Cecil Martin) درباره ریفکتور کد چیست؟
صرفاً کار کردن کد به تنهایی کافی نیست.
نظر جان وودز (John Woods) درباره ریفکتور کد چیست؟
همیشه طوری کدنویسی کنید که انگار شخصی که در نهایت کد شما را حفظ می‌کند، یک روان‌پریش خشن خواهد بود که می‌داند کجا زندگی می کنید.
برای دانستن سخنان بیشتر از بزرگان برنامه نویسی به مقاله زیر مراجعه کنید:
جمع‌بندی
ریفکتور کد چیست؟ در این مقاله دانستیم که Refactoring چیست؟ و مزایای ریفکتورینگ کد را بررسی کردیم. سپس به روش‌های ریکتور کردن کد پرداختیم و در نهایت یک کتاب برای آموزش ریفکتورینگ کد معرفی کردیم. به‌طور کلی منظور از ریفکتور کردن کد، یعنی تغییر ساختار کد پیچیده و تبدیل آن به کد تمیز، خوانا و قابل درک بدون اینکه عملکرد اصلی کد تغییر کند. اگر بخواهیم کدهای قابل اطمینانی داشته باشیم و هزینه توسعه کاهش پیدا کند، باید ریفکتورینگ کد (Code Refactoring) را جدی بگیریم. اگر شما نیز در ریفکتور کردن کد تجربه‌ای دارید، لطفا در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.